HATAY MUTFAK KÜLTÜRÜ

Yemek yeme insanoğlunun hayatını devam ettirebilmesi için önemli bir ihtiyaç olmasına rağmen, günümüzde insanlar sadece bu ihtiyaçlarını karşılamak için değil, değişik tatlar tatmak, hoş vakit geçirmek, farklı ortamlarda bulunmak için dışarıda yemek yemeye başlamışlardır. Bu durum gastronomi turizmini başlatmıştır. Bu nedenle gerek yerli gerekse yabancı turistler tatil seçimlerini yaparken yemek konusuna büyük önem vermektedirler. Türk mutfağı, Fransız ve Çin mutfağından sonra dünyanın en zengin üçüncü mutfağıdır. Türk mutfağının bu zenginliğinde coğrafi yapı, dinsel yapı, gelenek görenekler, göçebelik ve tarımsal yapı ve tarihi etkileşimler rol almaktadır. Hatay mutfağıda, Türk mutfağının zengin yemek kültürüne sahip mutfaklarından sayılır. Hatay mutfağının çeşitlenip zenginleşmesinde ekolojik çevre, kültürel birikim, sosyal ve etnik gruplar büyük bir role sahiptir. Antakya Belediye’si Kasım 2011 yılında Suel’de düzenlenen ve 16 ülkeden 29 üye şehrin yer aldığı Unesco Yaratıcı Şehirler Konferansına katılmış ve Hatay’ın 600 çeşit yemeğiyle “Dünya Gastronomi Şehri” olması için Unesco’ya yaptıkları adaylık başvurusu kabul edilmiştir. Hatay mutfağında acılı ve baharatlı yemekler ön plandadır. Kebapların, aş ve pilavların, sulu yemeklerin önemli bir yer tuttuğu yöre mutfağında yemekler lezzetini özel baharatlardan, ekşilerden ve acılardan alır. IV. Yüzyılda Roma Döneminde yaşamış olan ünlü tarihçi Ammianus Marcelleinus Hatay için “Dünyada hiçbir kent, ne topraklarının bereketi, ne de ticaretteki zenginliği bakımından bu kenti geçebilir” demiştir (www.ismmmo.org.tr). Zeytinyağı yöre mutfağının vazgeçilmezlerindendir. Ayrıca, toprağın ve iklimin etkisiyle çiğ sebzeler ve otlar da sofrada önemli bir yere sahiptir. Yöre mutfağında kasap ve fırınlarında önemli bir yeri vardır çünkü birçok yemeğin ham maddesi kasaplar tarafından hazırlanır ve oradan da fırına verilir. Hatay mutfağında Akdeniz mutfağında kullanılan birçok malzeme kullanılır. Baklagiller, tahıllar, zeytinyağı, tereyağı, kuyruk yağı bunların başında gelir. Örneğin, iç yağı ve tereyağı ikilisi kurabiyelerde kullanılarak gevreklik sağlanmış, zeytinyağı ve tereyağı karıştırılarak kaytaz böreği yapılmıştır. Oruk (içli köfte), tuzlu yoğurt, kumbursiye, mahluta, humus, cevizli biber, arap kebebı, tepsi kebabı, peynirli künefe mutfağın  en çok öne çıkan yemeklerindendir. Unutmayalım ki, bir mutfak olmanın en büyük etkenlerinden biri özgün ve çok çeşitli reçetelere sahip olmasıdır, Hatay mutfağı da bunun en önemli örneklerindendir.